chaouki 
Uit het boek “Het gezin volgens Johannes Paulus II”, dat uitkomt in Sao Paulo (64 pagina’s, € 6,50), publiceren we deze waardevolle getuigenis over Karol Wojtyla.
Het hele priesterlijke en apostolische leven van Johannes Paulus II draaide op een of andere manier rond menselijke liefde. Dit is wat hij zelf in 1994 getuigde tegen journalist Vittorio Messori in een boekinterview met de titel De drempel van hoop overschrijden: «Liefde is niet iets dat geleerd kan worden, en toch is er niets dat zo noodzakelijk is om te leren!». En de paus vervolgt met dit vertrouwen: «Als jonge priester heb ik de menselijke liefde leren liefhebben. Dit is een van de fundamentele thema’s waarop ik mijn priesterschap heb geconcentreerd, mijn bediening op de kansel, in de biechtstoel, en ook via het geschreven woord.”
Door Met deze woorden is het Johannes Paulus II zelf die het plan van zijn hele leven openbaart. Hij werd op 1 november 1946, ter gelegenheid van het feest van Allerheiligen, door kardinaal Sapieha tot priester gewijd. Daarna werd hij naar Rome gestuurd om zijn filosofische opleiding te vervolmaken aan het Angelicum, de pauselijke universiteit die aan de Dominicanen was toevertrouwd. Bij zijn terugkeer, in 1948, werd hij benoemd tot predikant in een kleine landelijke parochie in de buurt van Krakau, aan de voet van de Karpaten, Niegowic, waar hij slechts acht maanden bleef. Maar over acht maanden zal hij dertien bruiloften en vijftig doopfeesten vieren! Na deze eerste opdracht werd hij in maart 1949 benoemd tot vicaris van de belangrijke parochie San Floriano in Krakau en vanaf het jaar na zijn benoeming creëerde hij het eerste huwelijksvoorbereidingsprogramma in de hele geschiedenis van het aartsbisdom Krakau. Voorheen was de voorbereiding op het huwelijk beperkt tot een eenvoudig gesprek met de priester die de bruiloft zou inzegenen, om de praktische details van het organiseren van de ceremonie af te ronden en de wettelijke formaliteiten van de verklaring te vervullen.
Don Wojtyla, stelt hij een authentiek en methodisch huwelijksvoorbereidingsprogramma op. Hier is een fragment uit een van zijn voorbereidende conferenties: «Het seksuele instinct is een geschenk van God. De mens kan dit instinct alleen aan God aanbieden door een gelofte van maagdelijkheid. Hij kan het aan een ander mens aanbieden in de wetenschap dat hij het aan een persoon aanbiedt. Het kan geen willekeurige handeling zijn. Aan de andere kant is er een mens die niet gekwetst mag worden, die geliefd moet worden. Alleen een mens kan van een mens houden. Liefhebben betekent het welzijn van de ander verlangen, jezelf opofferen voor het welzijn van de ander. Wanneer, als gevolg van de gave van jezelf ten gunste van een ander, een nieuw leven wordt geboren, moet die zelfgave voortkomen uit liefde. Op dit gebied mag men liefde niet scheiden van verlangen. Als we het verlangen in de liefde respecteren, zullen we de liefde niet schenden…”.
Het resultaat van dit soort catechese is dat hij, in achtentwintig maanden vicariaat in San Floriano, honderdzestig huwelijken sloot, dat is gemiddeld iets meer dan één per week … In 1951 opnieuw in San Floriano , gaf hij aanleiding tot wat de Omgeving. Dit Poolse woord, even onvertaalbaar als onuitspreekbaar, betekent op de een of andere manier het “milieu”, het “netwerk” of de “cirkel”. Oorspronkelijk was het een groep jongeren voor intellectuele debatten, maar altijd in contact met concrete ervaringen, die vaak draaiden rond het thema liefde, roeping en huwelijk. Het is hier dat Don Wojtyla zichzelf op zijn verzoek de bijnaam Wujek ziet krijgen, dat wil zeggen ‘Oom’, een codenaam bedoeld om hem te beschermen tegen de communistische autoriteiten, die niet vriendelijk keken naar het feit dat de priesters te maken hadden met jonge mensen.
In deze OmgevingHet bereidt jongeren uiteraard voor op het huwelijk, gedurende hele dagen van gebed en reflectie met elk verloofd stel. Het fundamentele thema ervan draait altijd rond het feit dat het huwelijk een werk is van zelfgave en niet van zelfbevestiging: «Liefde bestaat niet uit het zichzelf realiseren door een ander, maar uit het geven van jezelf aan een ander voor zijn of haar welzijn en het ontvangen ervan als een geschenk”, zei hij. Deze definitie van liefde is al een voorbode van de prachtige stelling van de grondwet De vreugde en de hoop van het Tweede Vaticaans Concilie, waaraan hij uitgebreid zal bijdragen: «De mens, die op aarde het enige schepsel is dat God voor zichzelf heeft gewild, kan zichzelf pas ten volle vinden door een oprechte gave van zichzelf» (GS, nr. 24).
Eind 1951, vertrekt vanuit San Floriano om zijn proefschrift in de filosofie te schrijven en wordt later benoemd tot aalmoezenier van de studenten van de Katholieke Universiteit van Lublin. De Omgeving het wordt dan in zekere zin zijn “rondreizende” parochie. Waarom rondreizend? Want de grote verzamelmomenten van dit netwerk zijn de traditionele kajakkampen in de zomer en skikampen in de winter. Karol Wojtyla geloofde dat zijn parochie deze kring, deze omgeving, dit netwerk was, aangezien hij zich geen priester kon voorstellen die geen parochie zou hebben. Hier vinden we al iets van zijn huwelijksbenadering van het priesterschap: de priester, door zijn priesterschap gelijkvormig aan Christus, is samen met Christus de echtgenoot van de Kerk. Om zijn hart als echtgenoot te ontwikkelen heeft de priester daarom de ‘zichtbaarheid’ van de Kerk nodig, die hem als een bruid wordt toevertrouwd. Het is niet toegewezen aan een parochie in de traditionele zin van het woord Omgeving die zijn plaats inneemt. Uiteraard gaat de voorbereiding op de bruiloft van de leden van de groep door Omgeving door middel van gesprekken, vergaderingen en zelfs briefwisselingen.
Hier is het fragment van een brief gericht aan Teresa Heydel. De toon is onmiddellijk waarneembaar:
‘Beste Teresa, mensen denken graag dat Wujek iedereen graag zou zien trouwen. Maar ik denk dat het een vals beeld is. Het grotere probleem is eigenlijk iets anders. Iedereen… leeft vooral voor de liefde. Het vermogen om authentiek lief te hebben, en niet het intellectuele vermogen, vormt het diepste deel van een persoonlijkheid. Het is geen toeval dat het grootste gebod liefde is. Authentieke liefde leidt ons buiten onszelf om anderen te bevestigen: ons te wijden aan de zaak van de mens, aan de mensen en vooral aan God. Het huwelijk heeft zin… als het de mogelijkheid biedt voor zo’n liefde […]. Het is niet genoeg om zulke liefde eenvoudigweg te willen aanvaarden. Je moet weten hoe je het moet geven, en vaak is het nog niet klaar om te worden ontvangen. Vaak is het nodig om het te helpen vormen. Wujek.”
Nog een brief tegen Teresa zelf, een paar maanden later:
«Cara Teresa, […] na veel ervaringen en veel reflectie ben ik ervan overtuigd dat het (objectieve) uitgangspunt van liefde het besef is dat een ander mij nodig heeft. De persoon die mij objectief gezien nodig heeft, is voor mij ook objectief gezien de persoon die ik het meest nodig heb. Dit is een fragment van de diepgaande logica van het leven, en ook een fragment van vertrouwen in de Schepper en in de Voorzienigheid.” En de brief besluit: «Denk nooit dat ik je pad wil onderbreken. Ik wil dat het op jouw manier is.”
Vestigt ook een meditatiedag voor jonge moeders aan de vooravond van de bevalling – een hele dag, omdat het baren van een kind een superieure daad is, een uitstekende samenwerking in het scheppingswerk. Hij doopt pasgeborenen, gaat hun huizen zegenen… Het is een gewoonte die hij altijd zal volhouden, zolang hij in Krakau is… Ook al kwam hij vaak – in werkelijkheid bijna altijd – te laat!
Dit is wat hij rapporteert een andere Teresa, Teresa Malecka: «Ze had altijd tijd. Hij begreep dat dopen betekende dat je thuiskwam, bij het gezin was en het kind dat in het bedje lag te zegenen. We hoefden hem niet te vragen het te doen; hij was degene die het wilde doen.”
